Informatiematerialen beschikbaar over inwerkingtreding Wtza

De eerstelijnskoepels, waaronder de KNMP, hebben in aanloop naar de nieuwe wetgeving bezwaar aangetekend tegen deze nieuwe wetgeving. Met name de jaarverantwoordingsplicht is voor veel eerstelijnspartijen een doorn in het oog. Momenteel zitten zij aan tafel met het ministerie van VWS, de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en het Adviescollege toetsing regeldruk (ATR) over de verdere uitwerking van deze jaarverantwoordingsregeling. De eerstelijnscoalitie heeft een alternatief voorstel neergelegd voor een beperkte, proportionele uitvraag voor een jaarverantwoording. De vraag hoe de openbare jaarverantwoordingsplicht exact vorm krijgt over boekjaar 2022, ligt dus op dit moment nog op tafel.

De Wtza is kortweg samen te vatten in vier onderdelen: een meldplicht, een vergunningplicht, transparante financiële bedrijfsvoering, en een jaarverantwoordingsplicht. Het ministerie heeft een stroomschema beschikbaar gesteld om te begrijpen welke onderdelen uit de Wtza op welke zorgaanbieders, zoals apotheken, van toepassing zijn.

Apotheken zijn uitgezonderd van de meldplicht. Apotheken, waarvan de apotheker is belast met de leiding van de apotheek, staan reeds ingeschreven in het register van gevestigde apothekers, en zijn daarmee in beeld bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Om die reden worden deze apotheken uitgezonderd. Apotheken die onderdeel zijn van het ziekenhuis zijn daarnaast ook al bekend bij IGJ omdat in dat geval het ziekenhuis de zorgaanbieder is die onder de meldplicht valt.

De vergunningplicht (infographic) geldt voor nieuwe én bestaande zorginstellingen, zoals apotheken, die met meer dan tien zorgverleners zorg verlenen. Daar vallen ook apothekersassistenten onder. De aanvraag van de Wtza-vergunning vindt online plaats. Deze Wtza-vergunning vervangt de WTZi-systematiek. Er geldt een overgangsrecht voor bestaande instellingen. De instelling moet vóór 1 januari 2024 een vergunning aanvragen.

Bij de vergunningverlening wordt aan een aantal eisen getoetst, denk daarbij aan een onafhankelijk intern toezichthouder. Deze is alleen van toepassing op apotheken met meer dan 25 zorgverleners.

De NZa houdt toezicht op de transparante financiële bedrijfsvoering van zorginstellingen. Er zijn drie regels opgenomen over wat die bedrijfsvoering precies inhoudt. Zo is de bedrijfsvoering voor de toezichthouder inzichtelijk en controleerbaar. Zo moet in de financiële administratie van de zorgaanbieder alle ontvangsten, betalingen en andere inkomsten terug te voeren zijn naar de bron en bestemming. Daarbovenop zijn er regels opgenomen voor financiële derivaten. Het doel daarvan is het tegengaan van speculatief gebruik.

Deze bedrijfsvoeringsregels en de derivatenregeling (infographic) zijn niet nieuw: deze golden onder de WTZi ook voor alle Zvw- en Wlz-instellingen.

Vanaf het boekjaar 2022 zijn apotheken en andere zorgaanbieders jaarlijks verplicht een openbare jaarverantwoording (infographic) in te dienen. Deze leveren zij aan via het online aanleverportaal DigiMV. Voor deze jaarverantwoording zijn eenduidige modellen beschikbaar, gedifferentieerd naar omvang en rechtsvorm van de zorgaanbieder. Bij de modellen is zoveel mogelijk aangesloten bij de al bestaande administratie- en verantwoordingsverplichtingen. Zo maken rechtspersonen al een jaarrekening openbaar. Kleine zorgaanbieders, met een netto omzet onder de 12 miljoen euro, hebben geen accountantsverklaring nodig voor deze openbare jaarverantwoording. Daarmee verandert overigens niet de bestaande publicatieplicht voor BV's, en dus die van veel apotheken. Naast deze financiële gegevens moet ook een vragenlijst worden ingevuld. Het zijn met name ja/nee vragen en een aantal getalvragen over bijvoorbeeld personeel en organisatie. Er is hierover een brochure beschikbaar.

Momenteel voeren eerstelijnskoepels, het ministerie van VWS, de NZa en het ATR overleg over de exacte uitwerking van de  jaarverantwoordingsregeling. Daarbij focussen zorgpartijen op verdere beperking van de administratieve lasten.