Medisch Farmaceutische Beslisregels (MFB’s) zijn een belangrijk instrument om optimale zorg voor jouw individuele patiënt te leveren. MFB's combineren op een structurele manier meerdere patiëntkenmerken, zodat medicatiebewaking meer maatwerk wordt.
Klassieke medicatiebewaking is op twee factoren te baseren. Het apotheekinformatiesysteem geeft slechts beperkt informatie, bijvoorbeeld dat medicijn A niet samengaat met medicijn B. MFB's gaan vele stappen verder, omdat ze een keur aan patiëntkenmerken en de medicatie van diverse voorschrijvers met elkaar combineren. Ook kunnen MFB's controleren op ontbrekende medicatie. Dit zorgt voor een grote verbetering ten opzichte van de klassieke medicatiebewaking.
Alleen signaal als actie nodig is
Wanneer een apotheekmedewerker of apotheker een geneesmiddel aanschrijft waaraan een MFB gekoppeld is, doorloopt het softwaresysteem automatisch deze MFB. De apotheekmedewerker of apotheker krijgt alleen een signaal als de specifieke combinatie van de verschillende factoren, geneesmiddel(en) en beschikbare patiëntkenmerken daadwerkelijk actie vereisen. De apotheekmedewerker of apotheker beoordeelt de gesignaleerde risicosituatie. Uiteindelijk dienen MFB’s als ondersteuning voor jou als apotheker en zijn de MFB’s geen vervanging voor jouw professionele inschatting.
Verschillende bronnen voor MFB's
In Nederland zijn momenteel via diverse bronnen MFB’s beschikbaar voor apothekers:
- MFB’s in de G-Standaard, beschikbaar voor alle apothekers en andere zorgverleners;
- MFB’s in diverse zorgschillen, beschikbaar voor openbaar apothekers;
- Clinical rules van de NVZA, beschikbaar voor ziekenhuisapothekers;
Daarnaast zijn er individuele apothekers die MFB’s of clinical rules ontwikkelen en toepassen in hun eigen (ziekenhuis)apotheek.
MFB’s in de G-Standaard
De KNMP ontwikkelt de MFB’s in de G-Standaard. De MFB’s worden beoordeeld door onafhankelijke, multidisciplinaire, thematische werkgroepen met praktijkdeskundigen (met onder andere openbaar apothekers, ziekenhuisapothekers, huisartsen, medisch specialisten en klinisch chemici). Z-Index levert de MFB’s uit met de G-Standaard, zodat ze in het zorginformatiesysteem worden toegepast. De MFB’s zijn te raadplegen via de KNMP Kennisbank.
MFB’s in de zorgschillen
Diverse zorgschillen waar openbaar apothekers gebruik van maken, bevatten ook MFB’s. Welke en hoeveel MFB’s dit zijn, verschilt tussen de diverse zorgschillen. De KNMP, Alphega & Boots apotheek, BENU Apotheken, Pluriplus, Service Apotheek en NFZ stellen een landelijke set MFB's samen. De betrokken organisaties tekenden in 2016 een convenant, om sectorbreed regie en verantwoordelijkheid te nemen bij het uitwerken van MFB's. U kunt de MFB’s uit de landelijke set via de KNMP Kennisbank raadplegen.
Clinical rules NVZA
De NVZA heeft een basisset van 11 clinical rules ontwikkeld voor ziekenhuisapothekers. Deze rules zijn beschikbaar voor NVZA-leden via NVZA Connect.
Per februari 2024 contra-indicatiebewaking op basis van MFB's
Per 1 november 2020 is de klassieke medicatiebewaking op interacties in de G-Standaard vervallen en is deze bewaking alleen nog als MFB’s beschikbaar. De oude structuur van interactiebewaking in de G-Standaard wordt – in overleg met de softwareleveranciers – niet meer uitgeleverd. De volgende stap is de contra-indicaties, inclusief verminderde nierfunctie. De klassieke versie hiervan wordt per 1 februari 2024 uit de G-Standaard verwijderd. De MFB’s van de contra-indicaties zijn sinds oktober 2017 in de G-Standaard beschikbaar. In de Werkgroep Techniek, een gremium van Z-Index waarin de softwareleveranciers vertegenwoordigd zijn, worden afspraken gemaakt over het moment waarop de klassieke medicatiebewakingsbestanden komen te vervallen.