KNMP-fondsen: wetenschappelijk onderzoek voor de apotheker in de praktijk

Tacrolimus is een effectief geneesmiddel in het voorkomen van afstoting na transplantatie. Echter, tacrolimus heeft een nauwe therapeutische breedte en een grote variabiliteit tussen patiënten wat betreft de farmacokinetiek. Hierdoor wordt een groot deel van de patiënten in de vroege fase na transplantatie blootgesteld aan een te lage of een te hoge concentratie van dit geneesmiddel, wat het risico op afstoting of toxiciteit vergroot. Het proefschrift gaat over het optimaliseren van de tacrolimus blootstelling na transplantatie, door middel van computermodellen en doseringsalgoritmen die de dosisbehoefte van een patiënt kunnen voorspellen en nieuwe manieren om de blootstelling aan tacrolimus te monitoren.

Bekijk het proefschrift

In dit proefschrift hebben we de farmacokinetiek van fluconazol en van micafungine, twee antimycotica, bij ernstig zieke patiënten bestudeerd. De verschillen in farmacokinetiek voor beide antimycotica blijkt relatief groot en is dusdanig groot dat dit aanzienlijke invloed kan hebben op de uitkomst van de behandeling. Bij beide middelen hebben we gezien dat de hoeveelheid geneesmiddel in het bloed van de patiënt (blootstelling) vaak te laag was in ernstig zieke volwassenen wanneer gedoseerd werd met de aanbevolen dosering als beschreven in de richtlijnen en bijsluiter. Onze bevindingen wijzen erop dat een geïndividualiseerde dosis nodig is om een adequate blootstelling van het geneesmiddel te kunnen garanderen en daarmee de kans op een goede uitkomst te vergroten.

Dit proefschrift beschrijft de farmacokinetiek van antifungale geneesmiddelen in verschillende patiëntenpopulaties. De standaarddosering leidt regelmatig tot suboptimale blootstelling. Farmacokinetische modellen zijn ontwikkeld om factoren te identificeren die variabiliteit in blootstelling aan deze geneesmiddelen kan verklaren. Het bleek dat patiënten met ernstige mucositis een verlaagde blootstelling aan posaconazol hebben na orale toediening. Voor isavuconazol vonden we dat een groot gedeelte van de patiënten op de intensive care een hogere dosering nodig heeft om adequate blootstelling te bereiken. Daarnaast beschrijven we dat eiwitbinding een cruciale rol speelt in de farmacokinetiek van isavuconazol. Ook hebben we belangrijke stappen gezet om model-informed precision dosing (MIPD) voor antifungale geneesmiddelen naar de klinische praktijk te brengen.