Door middel van een jaarlijks gesprek kan een apothekersassistent met een patiënt zijn medicatiegebruik bespreken, maar ook een vertrouwensband met hem opbouwen, stelt Nadia Jamai. Wat ooit begon als onderdeel van een onderzoek naar het verbeteren van therapietrouw, is inmiddels uitgegroeid tot een vast onderdeel van het werk van Nadia en haar collega’s.
“Doel van het jaargesprek is te controleren of de medicatie nog steeds aansluit bij de behoeften van de patiënt”, zegt Nadia Jamai, apothekersassistent bij Apotheek Orion in Amersfoort. “We kijken of er bijwerkingen zijn, of de patiënt zijn geneesmiddelen op de juiste manier gebruikt en of verbeteringen nodig en mogelijk zijn. Dit alles draagt bij aan medicatieveiligheid en een betere gezondheid van de patiënt.”
Daarnaast helpt het gesprek om de therapietrouw te bevorderen en eventuele onduidelijkheden over de medicatie weg te nemen. “Soms denken patiënten dat ze bepaalde medicijnen niet meer nodig hebben, terwijl ze juist heel belangrijk zijn voor hun gezondheid”, zegt Nadia. “Door het jaargesprek kunnen we misverstanden wegnemen en de patiënt beter begeleiden.”
Selectie van patiënten
Patiënten die deelnemen aan de herhaalservice van de apotheek worden actief uitgenodigd voor het jaargesprek. Er wordt hierbij geen onderscheid gemaakt tussen de hoeveelheid medicijnen die een patiënt gebruikt. “Patiënten ontvangen van ons een uitnodiging via de mail”, vertelt Nadia. “Met deze uitnodiging kunnen ze direct een afspraak bij ons maken in de online-agenda.”
De gesprekken vinden plaats in de apotheek, meestal in de spreekkamer. Soms wordt het gesprek ook aan de balie gevoerd, afhankelijk van de voorkeur van de patiënt. “Het belangrijkste is dat hij zich op zijn gemak voelt en vrijuit kan spreken over de geneesmiddelen die hij gebruikt.”
Vertrouwen hebben in gesprek
Volgens Nadia is het belangrijk het gesprek zo natuurlijk mogelijk te laten verlopen. “Je moet als apothekersassistent altijd jezelf blijven”, zegt ze. “Ga open het gesprek aan en stel vragen waarvan jij vindt dat ze belangrijk zijn voor de patiënt. Wat moet hij echt weten? Wat is relevant voor zijn persoonlijke situatie?”
Ze benadrukt dat het belangrijk is vertrouwen te hebben in het gesprek. “Dat vertrouwen groeit vanzelf door de jaargesprekken zo vaak mogelijk te doen.” Het is in Nadia’s team vast onderdeel geworden van het werk. “Elke apothekersassistent voert jaargesprekken. Er is niet één iemand in gespecialiseerd. Wij vinden dit heel belangrijk voor het team.”
Niet verwonderlijk daarom dat Apotheek Orion samen met andere apotheken die jaargesprekken uitvoeren, dit initiatief instuurden voor de KNMP Zorginnovatieprijs 2025; het initiatief werd samen met twee andere inzendingen uiteindelijk ook genomineerd.
Bijzonder gesprek
De afgelopen jaren heeft Nadia veel jaargesprekken gevoerd, maar één ervan is haar altijd bijgebleven. “Ik sprak met een dame die veel medicatie over had. Ik bood haar toen aan om de leverdatum van nieuwe medicijnen op te schuiven en vroeg vervolgens hoe het met haar ging. Toen ging ze helemaal los en vertelde ze honderduit over haar leven. Dat verhaal maakte heel veel indruk op mij, dat ze me zo vertrouwde om dit allemaal tegen mij te vertellen.”
Dit laat volgens Nadia precies zien waarom het jaargesprek zo waardevol is. “Er is niet altijd een grote verandering nodig in het medicatieregime. Soms is het bieden van een luisterend oor al genoeg voor de patiënt.”
Reacties van patiënten
Patiënten reageren over het algemeen positief op de jaargesprekken, is Nadia’s ervaring. “Soms gebeurt het wel eens dat een patiënt een afspraak heeft gemaakt omdat hij denkt dat het moet. Dan reageren ze wel eens negatief. Maar ook dan slaat de stemming tijdens het gesprek meestal wel om en zijn ze uiteindelijk toch heel blij dat het gesprek heeft plaatsgevonden. Dat geeft mij dan natuurlijk weer een goed gevoel.”
Tips
Een van de belangrijkste tips van Nadia is om het jaargesprek niet te zien als iets wat je uit je hoofd moet leren, maar als iets wat je je al doende eigen maakt. “Je moet ervoor zorgen dat het bij jou past, dat het natuurlijk voelt. Vooral in het begin maakten we gebruik van een vragenlijst, maar dat gebeurt nu nauwelijks nog. Ik wil steeds kunnen anticiperen op de behoeften van de patiënt.”
Andere apotheken die met jaargesprekken willen beginnen raadt Nadia aan om contact op te nemen met apotheken die hier al mee begonnen zijn en op dit moment werken aan het samenstellen van een toolkit waarmee anderen “gewoon van start kunnen gaan. Je kunt je hiermee namelijk echt onderscheiden als zorgverlener.”
Door Linda Middelkoop