Ruim één op de vijf patiënten heeft vorig jaar zorg gemeden of uitgesteld omdat ze het niet kunnen betalen. Vooral mondzorg (45%), fysiotherapie (23%) en medicijnen (11%) werden vaak gemeden. Dat blijkt uit onderzoek van Patiëntenfederatie Nederland onder bijna tienduizend patiënten.
Voor ruim de helft van de patiënten (57%) had het mijden of uitstellen van zorg negatieve gevolgen voor de gezondheid (pijn of klachten). Voor 62% zorgde dit voor extra stress of angst en minder mobiel zijn, waardoor ook de kans op sociaal isolement toenam, concluderen de onderzoekers op basis van de ervaringen van 9219 patiënten die hebben deelgenomen aan het Zorgpanel van Patiëntenfederatie Nederland.
Bijna alle deelnemers of iemand in het huishouden van de deelnemer had in 2022 naast de zorgpremie ook te maken met zorgkosten. Het gaat met name om een (42%) of twee (53%) personen binnen het huishouden.
Zij moesten vooral voor geneesmiddelen bij de apotheek (bij)betalen (85%), gevolgd door mondzorg (65%) en middelen van de drogist, zoals pijnstillers, vitamines en wondverzorging (62%). Ook fysiotherapie (32%), ziekenhuiszorg (29%) en alternatieve therapie en geneesmiddelen (19%) worden genoemd. Een groot deel van de deelnemers (42%) schatte deze kosten tussen de € 100 en € 500; 34% schatte de zorgkosten ergens tussen de € 500 en € 1500.
Eigen risico
Van de deelnemers geeft 36% aan dat zij of iemand anders in hun huishouden iets moest laten of anders moest doen vanwege zorg- en zorggerelateerde kosten in 2022. Veel deelnemers (45%) konden hierdoor minder of niet op vakantie, 31% moest besparen op energiekosten en 29% kon zich minder of geen uitjes veroorloven.
Wat de Patiëntenfederatie Nederland betreft, die de uitkomsten “zorgelijk” noemt, moet het nieuwe kabinet structurele maatregelen nemen om het mijden van zorg te voorkomen. Allereerst moet het eigen risico fors omlaag, omdat de financiële impact van dat bedrag op (chronisch) zieke patiënten te groot is, vooral bij een laag inkomen. Daarnaast moet mondzorg (deels) weer vergoed worden vanuit de basisverzekering en kan ook de toegang tot fysiotherapie beter.
Stapeling zorgkosten
Verder pleit de Patiëntenfederatie ervoor de stapeling van zorgkosten voor huishoudens beter te monitoren en aan te pakken. Met stapeling van kosten wordt bedoeld kosten die bovenop de al bestaande eigen betaling van zorg komen, zoals extra kosten door een aandoening of beperking.
Deelnemers aan het onderzoek noemen kosten voor (eigen) vervoer het vaakst (70%), gevolgd door parkeerkosten (56%), bril of contactlenzen (52%). Ook hulpmiddelen bij lopen of verplaatsen (32%), huishoudelijke hulp (32%) en energiekosten (31%) worden regelmatig genoemd.