In maart 2021 vroeg het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) aan het Zorginstituut om een nieuw pakketadvies over vitamine D uit te brengen, een zogeheten aanvullend pakketadvies. Eerder heeft het ministerie namelijk al – op advies van het Zorginstituut uit 2016 – lagere doseringen vitamine D uit het basispakket gehaald. Destijds was het argument voor deze uitstroom dat mensen niet-receptplichtige geneesmiddelen zelf kunnen kopen bij de apotheek of drogist. De hoge doseringen (en dus receptplichtige) vitamine D bleven in 2019 nog wel in het basispakket.
Vanaf maart 2021 boog de Adviescommissie Pakket (ACP) zich over de vraag om deze hoge doseringen uit het basispakket te halen. Deze commissie brengt een advies uit aan de Raad van Bestuur van het Zorginstituut. Samen met patiëntenorganisaties en andere zorgkoepels heeft de KNMP haar zorgen en bezwaren geuit [link naar artikel: inzet KNMP bij Zorginstituut] over het verdwijnen van vitamine D uit het basispakket. Dat heeft de KNMP gedaan in consultatierondes en tijdens vergaderingen.
In oktober 2021 bracht de ACP naar buiten niet vóór december 2021 een advies over vitamine D uit te brengen. Daarmee werd niet aan het verzoek voldaan van het ministerie van VWS om het advies dat jaar nog op te leveren. Naar aanleiding van onder meer inbreng vanuit de KNMP liet de ACP weten behoefte te hebben aan een verdere discussie over de toegankelijkheid en therapietrouw van vitamine D.
In april 2022 publiceerde de ACP haar advies over vitamine D. De overgrote meerderheid van deze commissie steunt de uitstroom van vitamine D uit het basispakket. Het advies werd vervolgens later die maand voorgelegd aan de Raad van Bestuur van het Zorginstituut.
In mei 2022 ging het Zorginstituut akkoord met het advies van de ACP, en leverde het advies af aan de opdrachtgever: het ministerie van VWS. Het Zorginstituut schrijft in haar advies dat deze geneesmiddelen voor eigen rekening van de patiënt moeten komen omdat deze volgens het adviesorgaan niet voldoen aan het pakketcriterium ‘noodzakelijk te verzekeren zorg’. Een paar weken later nam minister Kuipers (VWS) het advies van het Zorginstituut over. De minister schreef in zijn Kamerbrief dat ‘het overgrote deel van de patiënten’ met deze geneesmiddelen uit de voeten kan, ‘en de kosten hiervan voor eigen rekening kan dragen.’ Daarmee sluit zijn argumentatie aan op het pakketadvies van het Zorginstituut. Deze Kamerbrief werd geagendeerd voor het geneesmiddelendebat op 9 juni 2022 in de Tweede Kamer.