Dienstverband en verlof medewerkers

De werkgever is verplicht om de werknemer ieder jaar de gelegenheid te geven om zijn wettelijke vakantiedagen op te nemen. Vakantie wordt volgens de wensen van de werknemer vastgesteld tenzij er gewichtige redenen zijn waarom dit niet kan. De werknemer moet de mogelijkheid krijgen om per jaar minimaal 21 dagenvakantie te kunnen genieten. 

Als werkgever mag je een aanvullende voorwaarde vastleggen in een personeelsreglement of personeelshandboek dat er gedurende bepaalde periodes in het jaar (bijvoorbeeld in de zomervakantie of kerstperiode) niet meer dan x-aantal dagen/weken aaneensluitend vakantie kan worden opgenomen. Zorg er wel voor dat je de werknemer bij aanvang van het dienstverband informeert over deze aanvullende voorwaarden, en over andere bijzondere huisregels die belangrijk zijn om te weten. 

In beginsel vervallen niet opgenomen wettelijke vakantiedagen na verloop van zes maanden na het jaar waarin ze zijn opgebouwd. Een uitzondering is echter opgenomen in artikel 7:640a Burgerlijk Wetboek: ‘namelijk het geval dat de werknemer tot aan het tijdstip redelijkerwijs niet in staat is geweest om de wettelijke vakantiedagen op te nemen.’ Hiervan kán, maar dat is geen vanzelfsprekendheid, sprake zijn bij arbeidsongeschiktheid.

Als bovenstaande uitzondering zich voordoet, geldt voor de wettelijke vakantiedagen niet de vervaltermijn van zes maanden, maar net als bij de bovenwettelijke vakantiedagen, de verjaringstermijn van vijf jaar.

Het is aan te raden om als werkgever de werknemers te stimuleren om jaarlijks minimaal hun wettelijke vakantiedagen op te nemen. Dit is belangrijk voor de gezondheid van de werknemer, maar ook om te voorkomen dat (wettelijke) vakantiedagen vervallen. Als werkgever heb je de plicht om werknemers actief te informeren wanneer vakantiedagen (dreigen te komen) vervallen. Let hier dus goed op en stel bijvoorbeeld een vast moment per kwartaal in waarop je de vervaldata controleert en werknemers informeert.

Behalve vakantiedagen zijn er allerlei verlofregelingen voor de werknemer. Zoals bijvoorbeeld calamiteitenverlof, kort- en langdurend zorgverlof, zwangerschaps- en bevallingsverlof, ouderschapsverlof en geboorteverlof. Behalve dat hiervoor wettelijke regelingen zijn, kennen cao’s soms aanvullingen op de regelingen. 

Niet alle vormen van verlof zijn in de cao's uitgelegd. Werknemers kunnen recht hebben op calamiteitenverlof of kort verzuimverlof voor zeer dringende, onverwachte of bijzondere persoonlijke situaties. Dit verlof kan van een paar uren tot een paar dagen duren, afhankelijk van de situatie. De werkgever betaalt het salaris door tijdens het verlof.

Voorbeelden van zeer persoonlijke, dringende of onverwachte situaties:

• Een waterleiding die bij de werknemer thuis is geknapt.
• Situaties waarbij er moet worden gewacht tot hulpdiensten ter plaatse zijn.
• Als uw werknemer moet verschijnen in de rechtbank.

Werknemers kunnen kortdurend zorgverlof opnemen als iemand in hun omgeving ziek is geworden. Langdurend zorgverlof is bedoeld voor werknemers die voor langere tijd voor een ziek iemand uit hun omgeving moeten zorgen.

• Kortdurend zorgverlof

De werknemer komt in aanmerking voor kortdurend zorgverlof als de zieke persoon in zijn of haar omgeving verzorging nodig heeft en de werknemer de enige is die verzorging kan geven aan de zieke. Als de zieke bijvoorbeeld in het ziekenhuis ligt, dan wordt deze dus al verzorgd. Er is dan geen zorg meer nodig en de werknemer kan dan geen kortdurend zorgverlof aanvragen.

De werknemer moet het kortdurend zorgverlof zo snel mogelijk aanvragen bij de werkgever. De werkgever mag alleen een verzoek voor kortdurend zorgverlof weigeren als dit ernstige problemen met zich meebrengt voor de onderneming. 

De werknemer heeft jaarlijks recht op kortdurend zorgverlof voor twee keer de gemiddelde arbeidsduur per week. Dus als de werknemer 24 uur per week werkt, dan heeft deze wettelijk gezien recht op 48 uur per jaar aan kortdurend zorgverlof met behoud van 70% van het loon. 

De Cao Apotheken heeft een regeling waarbij werknemers 100% van het loon doorbetaald krijgen tijdens kortdurend zorgverlof. De Cao Apothekers in Dienstverband sluit aan bij de wettelijke regeling, waarbij werknemers recht hebben op 70% van hun loon tijdens kortdurend zorgverlof.

• Langdurend zorgverlof

Bij langdurend zorgverlof gelden de voorwaarden dat de zieke die de werknemer wil verzorgen een levensbedreigende ziekte heeft, dan wel dat sprake is van een langdurige ziekte, dat verzorging noodzakelijk is en de werknemer de enige is die de zieke kan verzorgen.

De werknemer moet de aanvraag voor langdurend zorgverlof twee weken van tevoren bij de werkgever schriftelijk aanvragen. Net zoals bij het kortdurend zorgverlof mag de werkgever dit alleen weigeren als hierdoor ernstige problemen ontstaan voor de bedrijfsvoering.

De werknemer heeft jaarlijks recht op langdurend zorgverlof voor zes keer de gemiddelde arbeidsduur per week. Dus als de werknemer 24 uur per week werkt, dan heeft deze wettelijk gezien recht op 144 uur per jaar. Langdurig zorgverlof is onbetaald. De Cao Apotheken en Cao Apothekers in Dienstverband kennen geen afwijkende regelingen op dit punt.

Vanaf 2 augustus 2022 is het betaalde ouderschapsverlof ingevoerd. Vanaf dat moment hebben ouders de mogelijkheid om in totaal negen weken betaald ouderschapsverlof op te nemen. 

Deze uitkering bedraagt 70% van het dagloon (tot 70% van het maximum dagloon).  Voorwaarde is dat de werknemer de negen weken verlof moet opnemen voor het kind één jaar is geworden. Na de negen weken betaald verlof heeft de werknemer ook nog de mogelijkheid om zeventien weken onbetaald verlof op te nemen. Dit mag ook op een later moment, zo lang het kind nog geen acht jaar is.

Ook bij adoptie maken werknemers aanspraak op betaald ouderschapsverlof. Hierbij heeft de werknemer recht op negen weken tijdens het eerste jaar na de adoptie, waarbij het kind wel jonger dan acht jaar moet zijn.

De werkgever kan de aanvraag voor het betaalde ouderschapsverlof online doen via de website van het UWV.

• Geboorteverlof

Per 1 juli 2020 hebben partners recht op vijf weken betaald verlof na de geboorte van hun kind. Dit verlof moet in de eerste zes maanden na de geboorte worden opgenomen. Deze wettelijk uitkering bedraagt 70% van het dagloon. De Cao Apotheken kent een aanvullingsregeling, de Cao Apothekers in Dienstverband niet. De werkgever moet namelijk op basis van deze cao de wettelijke uitkering aanvullen tot 100% van het brutomaandsalaris met volledige pensioenopbouw over de gemiddelde contractuele arbeidsduur. Dit verlof is een aanvulling op het (betaalde) ouderschapsverlof.