Pilot bekostiging apotheken toont meerwaarde, maar vergt structurele tijdsinvestering

11 september 2025
Opties

De KNMP heeft met veel interesse kennisgenomen van het recent verschenen rapport ‘Gerichte evaluatie: meerwaarde kost meer tijd’ waarin de resultaten staan van een gezamenlijke pilot van ZFC en VGZ.  Deze pilot onderzocht hoe continue en proactieve farmaceutische zorg beter kan worden verleend aan VGZ-verzekerden. 

De pilot, uitgevoerd in samenwerking met Service Apotheek, ZFC en VGZ, liep van september 2022 tot en met december 2024. En illustreert dat vroegtijdige en gerichte farmaceutische zorg via gerichte evaluatie meerwaarde heeft. Echter leidde het “vastzetten” van de apotheekvergoeding in de pilot niet tot het creëren van de benodigde tijd hiervoor. Daarom adviseert strategisch adviesbureau SiRM, dat de pilot evalueerde, om andere manieren te onderzoeken om de meerwaarde te realiseren. 

Wat hield de pilot in? 

Apothekers kregen in deze pilot een vaste vergoeding voor eerste en standaarduitgiftes, ongeacht het aantal verstrekte medicijnen. Daarnaast ontvingen apothekers gerichte rapportages met lijsten van patiënten waarbij een medicatie-evaluatie zinvol kon zijn. Hierdoor konden zij vroegtijdiger en gerichter zorg verlenen, wat bij 30% van de benaderde patiënten leidde tot het stoppen, afbouwen of wijzigen van medicatie. 

Wat leverde het op? 

  • Patiënten waardeerden de begeleiding door de apotheek hoger en waren positiever over de rol van de apotheker.
  • Apotheekteams waren enthousiaster en ervaarden meer werkplezier.
  • Demedicalisering: Bij 30% van de geselecteerde patiënten kon medicatie worden afgebouwd of gestopt. 

Wat waren knelpunten? 

Het grootste knelpunt bleek niet het financiële risico, maar het gebrek aan tijd. Door afnemende budgetten en personeelstekorten is het lastig om structureel tijd vrij te maken voor gerichte evaluaties. De vaste vergoeding bood wel zekerheid, maar was onvoldoende om daadwerkelijk meer tijd te creëren voor deze extra zorg. 

Advies en vervolg 

SiRM ondersteunde VGZ en ZFC bij het ontwerpen en begeleiden van de pilot en deed ook de evaluatie. Op basis daarvan adviseert SiRM om te onderzoeken of de meerwaarde kan worden gerealiseerd door een herverdeling van budget tussen apotheken, gebaseerd op de zorgzwaarte van de patiëntpopulatie, dan wel door een verschuiving van tariefinkomsten naar zorgprestaties die niet direct gebonden zijn aan uitgifte van medicatie.  Verder adviseert SiRM om via een kosten-baten analyse te onderzoeken of het wenselijk is om extra budget vrij te maken voor vroegtijdiger en gerichter verlenen van farmaceutische zorg door middel van gerichte evaluatie. Een budgetverhoging biedt bijvoorbeeld kansen om de normen voor medicatiereviews te verruimen waardoor gerichte evaluaties onder de normen vallen. 

Het rapport is aangeboden aan landelijke partijen, waaronder de KNMP, als inspiratie voor de toekomst van farmaceutische zorg. De KNMP betrekt de uitkomsten van deze pilot bij verdere gesprekken met verzekeraars, NZa en VWS over de inrichting van het farmaceutische zorglandschap. 

 

 

  • Rapport gerichte evaluatie meerwaarde kost meer tijd juli 2025.pdf Downloaden