De herziene richtlijn "Zorg in de stervensfase" is een multidisciplinaire richtlijn gericht op de zorg voor patiënten in de laatste dagen van hun leven. De KNMP maakt deel uit van de richtlijnwerkgroep voor de herziening van deze richtlijn. Met input van zorgprofessionals, patiënten en naasten is de richtlijn tot stand gekomen. Met als doel om de kwaliteit van zorg voor patiënten in de stervensfase te verbeteren en om zorgverleners, waaronder apothekers, richtlijnen en aanbevelingen te bieden voor de juiste zorg en medicamenteuze ondersteuning in deze fase.
Hier zijn enkele belangrijke punten uit de herziene richtlijn:
Definitie van zorg in de stervensfase
Het betreft de zorg die begint wanneer het overlijden van de patiënt onafwendbaar is en omvat doorgaans de laatste zeven dagen van het leven. Het is het allerlaatste deel van de palliatieve fase en richt zich op patiënten waarvan wordt verwacht dat ze binnen een week zullen overlijden.
Belangrijke wijzigingen in de richtlijn
De herziene richtlijn bevat:
-
evidence-based aanbevelingen markering van de stervensfase;
-
evidence-based (medicamenteuze) aanbevelingen met betrekking tot reutelen (preventie en behandeling), pijn en opioïden bij dyspneu;
-
praktische aanbevelingen voor het stoppen van medicatie die niet bijdraagt aan het comfort van de patiënt;
-
specifieke aandacht voor het stoppen met diabetesmedicatie, orale dexamethason en antitrombotica;
-
Een apart schema voor pijnmedicatie bij patiënten met ernstig verminderde nierfunctie.
Mogelijkheden voor de apotheker
De Wetenschappelijke Sectie Openbaar apothekers (WSO) ziet mogelijkheden voor apothekers om een rol te spelen in de regionale samenwerking in de zorg voor patiënten in de stervensfase. Denk daarbij aan het meedenken over geschikte toedieningsvormen, bijzondere bereidingen en het stoppen van medicatie, bijvoorbeeld in een FTO. Daarnaast is het belangrijk dat de apotheker op de hoogte is van de situatie van de patiënt in de stervensfase, zodat hij indien nodig gepast kan handelen en afscheid kan nemen van de patiënt.
Meer informatie
Samenvattingen van de richtlijn zijn beschikbaar in de app PalliArts voor Android en iOS. Daarnaast kunnen patiënten informatie vinden op Apotheek.nl en op Palliaweb.nl.