Geneesmiddelentekorten

KNMP Farmanco: actuele beschikbaarheid

Als geneesmiddelen landelijk niet beschikbaar zijn en het tekort waarschijnlijk langer dan 14 dagen gaat duren, wordt dit gemeld op KNMP Farmanco. Daarmee is dit hét meldingsloket voor de actuele beschikbaarheid van geneesmiddelen. De website geeft aan welke geneesmiddelen niet beschikbaar zijn, wat de oorzaak is, hoe lang dit probleem gaat duren en welke oplossing mogelijk is.

Cijfers geneesmiddelentekorten

Geneesmiddelentekorten komen steeds vaker voor. In 2019 waren 1492 geneesmiddelen niet beschikbaar. In 2018 waren dit nog ruim 769 geneesmiddelen. Het aantal is het afgelopen jaar dus bijna verdubbeld.

Oorzaken geneesmiddelentekorten

Geneesmiddelen kunnen om verschillende redenen niet beschikbaar zijn. In de keten kunnen er problemen met productie, distributie, kwaliteit en economische redenen aan de orde zijn. De oorzaak verschilt voor de tijdelijke en definitieve tekorten.

Tijdelijke geneesmiddelentekorten

Tijdelijke geneesmiddelentekorten ontstaan vaak door productieproblemen of door een toegenomen vraag. Fabrikanten leveren steeds vaker net op tijd. De fabrikanten groothandels hebben geen ruime voorraad meer van geneesmiddelen, omdat dit geld kost. Wanneer een fabrikant veelal op het laatste moment levert en zowel de fabrikant zelf als de groothandel geen voorraden meer heeft, zorgt een vertraging in de productie of het transport direct voor beschikbaarheidsproblemen. Geneesmiddelen en grondstoffen worden vaak ver weg in Azië geproduceerd. Hierdoor kunnen de tekorten moeilijk snel worden opgevangen.

Definitieve geneesmiddelentekorten

Als geneesmiddelen helemaal van de markt worden gehaald, is dit in de meeste gevallen vanwege economische redenen. Simpele, relatief goedkope geneesmiddelen verdwijnen geregeld van de Nederlandse markt.

Relatie geneesmiddelentekorten en geneesmiddelprijzen

Het prijsniveau van geneesmiddelen in Nederland is door de jaren heen gedaald. Gecombineerd met het lage inwonertal en de lage geneesmiddelenconsumptie maken de lage prijzen Nederland tot een relatief oninteressant afzetgebied voor geneesmiddelfabrikanten. De lage prijzen zijn het gevolg van de instrumenten die de overheid en zorgverzekeraars inzetten om de farmaceutische zorg betaalbaar te houden. Het inkoopbeleid van zorgverzekeraars is een voorbeeld van een prijsdrukkend instrument.

Geneesmiddelentekorten zijn niet alleen een Nederlands probleem. Echter, door de lage prijzen staat Nederland achteraan in de rij zodra de productie van een geneesmiddel weer op gang komt.